در دنیای پیچیده امروز، که با چالش‌ها و حوادث غیرمنتظره‌ای روبروست، کار داوطلبانه همچون نوری درخشان از امید می‌درخشد؛ دریچه‌ای به سوی همدلی و مشارکت در ساختن جهانی بهتر. در مقاله‌ی هفته‌ی گذشته، به تأثیر داوطلبان بر بازدهی سازمان‌های غیرانتفاعی و مردم‌نهاد اشاره کردیم. در ادامه، به بررسی نحوه‌ی مدیریت داوطلبان در یک سازمان می‌پردازیم.
همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، نیروی داوطلب فردی است که بدون چشم‌داشت مادی و صرفاً با انگیزه‌ی شخصی، به‌صورت رسمی یا غیررسمی، در راستای اهداف خیرخواهانه یا بشردوستانه فعالیت می‌کند. اما چه عاملی افراد را به سوی کار داوطلبانه، به‌عنوان فعالیتی بدون دستمزد، سوق می‌دهد؟ دلایل بسیاری وجود دارد؛ ازجمله کسب تجربه، حمایت از ارزش‌های شخصی، ایجاد ارتباط با دیگران، مشارکت در ایجاد تغییرات مثبت در جامعه، یادگیری مهارت‌های جدید و انگیزه‌های دیگری که از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
مدیریت منابع انسانی (HRM) مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و رویکردهاست که به منظور جذب، آموزش، توسعه، انگیزش و نگهداری نیروی کار ماهر و کارآمد در یک سازمان انجام می‌شود. هدف اصلی این فرایند، ایجاد محیطی مناسب و پویا برای کارکنان است تا بتوانند با حداکثر توانایی خود در جهت تحقق اهداف سازمانی گام بردارند.
در سال‌های اخیر، نقش HRM در سازمان‌های غیردولتی، بخش داوطلبانه و NGOها و پتانسیل آن برای کمک به ایجاد رفاه در یک جامعه‌ی سالم مورد توجه قرار گرفته است. اکنون، نیاز فزاینده‌ای به خدمات (رفاه اجتماعی، مشاوره، حفاظت از محیط زیست) در این سه سازمان وجود دارد که تنها با مدیریت کارآمد و هماهنگ آن‌ها توسط HRM قابل مدیریت است.
بنابراین، HRM مسئولیت دارد تا با ایجاد برنامه‌های داوطلبانه‌ی جذاب، شناسایی نیازهای داوطلبان، ارائه آموزش‌های لازم و ایجاد حس تعلق و قدردانی، مشارکت آن‌ها را در سازمان تسهیل کند و در نتیجه به بخش‌های آسیب‌پذیر و نیازمند جامعه کمک نماید. در واقع، فرد داوطلب وقت، انرژی و مهارت خود را در اختیار سازمان قرار می‌دهد و لازم است با مدیریتی کارآمد، از این انرژی در مسیر درست استفاده شود.
اهدای خون نمونه‌ای ملموس از کار داوطلبانه است؛ رفتاری انسانی مطلوب که به‌خصوص در شرایط بحرانی، نمادی از سرمایه‌ی اجتماعی کشور محسوب می‌شود. انگیزه‌های زیادی برای اهدای خون وجود دارد، اما به‌نظر می‌رسد نوع‌دوستی میل به این کار داوطلبانه را برمی‌انگیزد.
ما به‌عنوان انسان، در قبال یکدیگر و در قبال جهان وظیفه‌ای داریم. از کمک به یک پناهگاه بی‌خانمان‌ها گرفته تا مربیگری برای کودکان در معرض خطر، از حفاظت از محیط زیست تا حمایت از یک پویش بهداشتی، راه‌های بی‌شمار برای داوطلب شدن و ایجاد تغییر وجود دارد.
بیایید با هم، با پیوستن به این حرکت انسان‌دوستانه، دنیایی زیباتر و مهربان‌تر بسازیم.
منبع:
https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/09585192.2017.1315043
https://www.pakistansweethome.org.pk/blog/what-is-volunteering